Kim chi, một trong những món ăn đặc trưng trong văn hóa ẩm thực của người dân Hàn Quốc.
Nói đến ẩm thực Hàn Quốc, không thể không nhắc đến kim chi, một trong những món ăn đặc trưng trong văn hóa ẩm thực của người dân nước này. Kim chi là hỗn hợp của các loại rau củ quả (chủ yếu là cải thảo, củ cải, dưa chuột…) và các loại gia vị (ớt, tỏi, hành, gừng, muối, đường…) lên men. Tất cả được phối trộn một cách hài hòa tạo, nên một món ăn với đầy đủ hương vị như chua, cay, mặn, ngọt.
Theo các nghiên cứu, kim chi được con người làm ra từ hơn 4.000 năm trước. Khoảng năm 2030 TCN, người dân đã biết cách ngâm bắp cải vào nước muối, để bảo quản loại rau này sau mỗi vụ thu hoạch. Cách làm này dần trở nên phổ biến khắp Trung Quốc, Mông Cổ, và Triều Tiên. Tuy nhiên, việc xử lý bắp cải được người dân Triều Tiên nâng lên tầng cao mới, qua nhiều cải tiến và sáng tạo để cho ra đời món kim chi ngày nay.
Giai đoạn từ thời kỳ Tân La Thống Nhất (668-935) đầu triều đại Cao Ly (918-1392), người dân đã sáng tạo ra khoảng 80 loại kim chi.
Vào thời Choson, người dân đã sáng tạo ra khoảng 80 loại kim chi. Giai đoạn từ thời kỳ Tân La Thống Nhất (668-935) đầu triều đại Cao Ly (918-1392) là thời kỳ “hưng thịnh” của món ăn này. Kim chi xuất hiện ở khắp mọi nơi, từ mâm cơm của kẻ nghèo đến bàn tiệc của vua chúa.
Ớt bột.
Trong thời kỳ này, kim chi được làm từ các loại rau xanh ngâm với muối hoặc hỗn hợp muối và rượu. Đến những năm 1500, sự xuất hiện của ớt bột và chotkal (hải sản ướp muối lên men) trong kim chi tạo nên hương vị mới ngon miệng hơn. Sự khác nhau về khí hậu của mỗi vùng miền cũng ảnh hưởng đến hương vị của kimchi. Những vùng lạnh hơn sẽ có vị nhạt và cay hơn.
Sau khi tẩm ướp gia vị hoàn chỉnh, kimchi sẽ được lưu giữ dưới lòng đất trong những chiếc vại bằng đất nung để hỗ trợ quá trình lên men.
Theo truyền thống, kim chi được làm vào mùa đông (việc làm kim chi vào mùa đông được gọi là kimjang), tức là khoảng tháng 11 hàng năm, với số lượng lớn đủ để cả gia đình sử dụng trong suốt nhiều tháng. Sau khi tẩm ướp gia vị hoàn chỉnh, kimchi sẽ được lưu giữ dưới lòng đất trong những chiếc vại bằng đất nung để hỗ trợ quá trình lên men.
Ngày nay, kim chi được đựng trong các thùng chứa chuyên dụng, thậm chí còn có cả những thiết bị để phụ nữ hiện đại có thể làm kim chi quanh năm.
Trong quá khứ, tất cả phụ nữ Hàn Quốc sau khi kết hôn đều phải học cách làm kim chi dưới sự hướng dẫn của mẹ chồng. Gia vị và công thức làm kim chi đặc biệt của gia đình sẽ được truyền lại qua các thế hệ nàng dâu. Thậm chí, người ta tin rằng kỹ năng làm và bảo quản kim chi được coi là thước đo để đánh giá phụ nữ. Tuy nhiên ngày nay, do cuộc sống bộn bề, phụ nữ hiện đại ít có thời gian để làm kim chi theo cách truyền thống.
Ngày nay, kim chi là loại thực phẩm “đa năng” nhất, có thể dùng làm nguyên liệu chế biến thành nhiều món ăn, hay đơn giản là ăn trực tiếp trong các bữa ăn của người Hàn Quốc. Có tới hơn 100 loại kim chi, không chỉ phổ biến ở Hàn mà còn được ưa thích tại rất nhiều nước trên thế giới. Mặc dù không ai có thể xác định được kim chi là một loại dưa chua hay salad, nhưng hương vị của nó đủ để chinh phục những người sành ăn nhất.
Hình ảnh món kimchi cay cay ngon miệng xuất hiện trong phim truyền hình, chương trình truyền hình thực tế, các game show góp phần quảng bá món ăn này ra thế giới. Thậm chí, Hàn Quốc còn xây dựng cả Bảo tàng Kim chi, Quỹ Kim chi, Viện Nghiên cứu Kim chi và đưa hẳn bộ môn khoa học về kim chi vào chương trình học tại các trường đại học và cao đẳng.
Kim chi xứng đáng có được vị thế như vậy không chỉ vì hương vị tuyệt vời mà còn có giá trị dinh dưỡng rất cao, rất có lợi cho sức khoẻ và ngăn ngừa một số bệnh tật. Trong 10 gram kim chi có chứa 42 mg vitamin C, bằng 1/2 liều dùng hàng ngày cho một người trưởng thành. Kim chi có nhiều chất xơ, giàu khoáng chất (canxi, sắt…) và các vitamin (B1, B2,…). Tất cả đều là thành phần thiết yếu cho sức khoẻ con người. Kim chi cũng chứa ít calo nên tốt cho người ăn kiêng.
Kim chi là biểu tượng ẩm thực và nét văn hóa của Hàn Quốc. Năm 2013, văn hóa muối kim chi của Hàn Quốc đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại. Tại Nhật Bản, Hàn Quốc và các nước trong khu vực Đông Nam Á, mỗi người dân tiêu thụ trung bình từ 10-15 kg kim chi mỗi năm. Chỉ tính riêng tại Hàn Quốc, mỗi năm nước này tiêu thụ khoảng 400 tấn kim chi, nhiều hơn bất kỳ một loại rau nào khác.